Reşat Nuri Güntekin’in Acımak Romanında İşaret Zamirleri
DOI:
https://doi.org/10.31973/aj.v2i147.4369Keywords:
Zamir, Adıl, Reşat Nuri Güntekin, İşaret Zamiri, Gösterme Zamiri, İsmin Yerini Tutan Sözcükler, Sözcük, Sözcük Durumundaki Zamirler, Edebiyat, Roman, Türk Dil Bilgisi, Söz Öbekleri, Sözcük Türleri, Acımak RomanıAbstract
Reşat Nuri Güntekin, 20. yüzyılda yetişmiş, Türk Edebiyatının en başarılı edebiyatçılarındandır. Cumhuriyet döneminde yaşamış en önemli hikaye, roman ve tiyatro yazarlarındandır. 1889 yılında İstanbul'un Üsküdar semtinde doğan yazar, 1956 yılında vefat etmiştir. 67 yıllık kısa ömrüne çok sayıda güzide eser sığdıran Reşat Nuri Güntekin'in en önemli eserlerinden biri de hiç şüphesiz Acımak isimli romanıdır.
Türk Dilini ustalıkla kullanan yazar, Acımak isimli küçük hacimli romanında bir öğretmenin hayatını anlatır. Henüz çocuk yaşlarındayken, psikolojik anlamda oldukça kötü muamele gören bu çocuk, zamanla acıma duygusunu yitirir. Büyüyüp öğretmen olduğunda babası vefat eder. Babasının günlüğünü bulup okuyan kahramanımız, bazı gerçeklerle yüzleşmek zorunda kalır. Bu psikolojik ve edebi anlamda oldukça güçlü olan roman, şüphesiz Türk Edebiyatında oldukça önemlidir.
Bilindiği üzere Türkçede zamirler, ismin yerini tutar. Adıl olarak da bilinir. İlgili kavramın yerini tutarken, birçok metod kullanır. İşte bu metodlardan biri de işaret zamirleridir. "Sözcük durumundaki zamirler" kategorisinde incelediğimiz işaret zamirleri, Türkçede oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. “Bu, şu, o, bunlar, şunlar, onlar, buraya, şuraya, oraya, burası, şurası, orası, öteki" ve benzeri sözcüklerle yapılırlar. Cümle içerisinde tespit etmesi, bu bakımdan kolaydır. Lakin bu sözcükler, cümle içerisinde örneğin "sıfat" gibi görevler de üstlenebilir. Bu bakımdan ayırt etmek oldukça mühimdir.
Biz bu çalışmamızda, Türk Dil Bilgisine oldukça hakim olan ve eserlerinde ustalıkla kullanan 20. yüzyılın en özgün ve en büyük yazarlarından olan Reşat Nuri Güntekin'in Acımak isimli muhteşem romanında işaret zamirlerini işleyeceğiz. Çalışmamıza, bu kapsamlı özetle başlıyoruz. Ardından çalışmamızın öznesi olan Reşat Nuri Güntekin'in kısaca hayatı, edebi kişiliği, aldığı ödüller ve eserlerinden bahsedeceğiz. Ardından Türkçede yaygın olarak kullanılan ve çalışmanın temel konusu olan işaret zamirlerinden bahsedeceğiz. Reşat Nuri Güntekin'in Acımak isimli romanındaki tüm işaret zamirlerini işledikten sonra, ayrıntılı bir sonuç kısmıyla çalışmamızı bitireceğiz.
Downloads
References
Baydar Mustafa, Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar?, İstanbul 1960, s. 90.
Güncel Türkçe Sözlük ve Yazım Kılavuzu, "zamir" Maddesi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2007
Güntekin Reşat Nuri, Acımak, İnkılap Yayınevi, İstanbul 2015.
Naci Fethi, Türkiye’de Roman ve Toplumsal Değişme, İstanbul 1981, s. 185-202. ****
Tanpınar Ahmet Hamdi, Edebiyat Üzerine Makaleler (İstanbul 1969, haz. Zeynep Kerman), İstanbul 1992, s. 439-443.
Tatarlı İbrahim – MOLLOF Rıza, Hüseyin Rahmi’den Fakir Baykurt’a Kadar Türk Romanı, Sofya 1968, s. 35-53.
Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, GÜNTEKİN Reşat Nuri maddesi, 14. cilt, İstanbul 1996, 307-309
Uyguner Muzaffer, Reşat Nuri Güntekin, İstanbul 1967.
Yavuz Kemal, Reşat Nuri Güntekin’in Tiyatro ile İlgili Makaleleri, İstanbul 1976. ****
Yücebaş Hilmi, Bütün Cepheleriyle Reşat Nuri, İstanbul 1957.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 م. هدى حسن مشيري
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Copyright and Licensing:
For all articles published in Al-Adab journal, copyright is retained by the authors. Articles are licensed under an open access Creative Commons CC BY 4.0 license, meaning that anyone may download and read the paper for free. In addition, the article may be reused and quoted provided that the original published version is cited. These conditions allow for maximum use and exposure of the work.
Reproducing Published Material from other Publishers: It is absolutely essential that authors obtain permission to reproduce any published material (figures, schemes, tables or any extract of a text) which does not fall into the public domain, or for which they do not hold the copyright. Permission should be requested by the authors from the copyrightholder (usually the Publisher, please refer to the imprint of the individual publications to identify the copyrightholder).
Permission is required for: Your own works published by other Publishers and for which you did not retain copyright.
Substantial extracts from anyones' works or a series of works.
Use of Tables, Graphs, Charts, Schemes and Artworks if they are unaltered or slightly modified.
Photographs for which you do not hold copyright.
Permission is not required for: Reconstruction of your own table with data already published elsewhere. Please notice that in this case you must cite the source of the data in the form of either "Data from..." or "Adapted from...".
Reasonably short quotes are considered fair use and therefore do not require permission.
Graphs, Charts, Schemes and Artworks that are completely redrawn by the authors and significantly changed beyond recognition do not require permission.
Obtaining Permission
In order to avoid unnecessary delays in the publication process, you should start obtaining permissions as early as possible. If in any doubt about the copyright, apply for permission. Al-Adab Journal cannot publish material from other publications without permission.
The copyright holder may give you instructions on the form of acknowledgement to be followed; otherwise follow the style: "Reproduced with permission from [author], [book/journal title]; published by [publisher], [year].' at the end of the caption of the Table, Figure or Scheme.
How to Cite
